„Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie” [CZĘŚĆ V]
Wiesław Kudyba: Wiara i działalność państwa, to dwa ostatnie obszary, w których młodzież powinna otrzymać wsparcie w sytuacjach kryzysowych. Rola państwa w tym zestawieniu wydaje być czymś oczywistym, natomiast wiara może się wydawać mało istotnym elementem ochronnym.
Nic bardziej mylnego o czym dobitnie świadczą wyniki raportu pt. „Jak wspierać młodzież w niestabilnym świecie? Wyzwania i rekomendacje dla wychowania, profilaktyki i ochrony zdrowia psychicznego po trudnych latach 2020–2022” przygotowanego przez Instytut Profilaktyki Zintegrowanej (IPZIN). Zgonie z tezami zawartymi w raporcie, o tym jak silnym wsparciem dla młodzieży wierzącej jest religia i wymiar duchowy świadczy fakt, że zła kondycja psychiczna występuje dwukrotnie rzadziej u młodzieży, dla której wiara, religia jest bardzo ważna, niż wśród ich rówieśników, dla których jest to sfera zupełnie nieważna. To badanie pokazuje jak ważna w kontekście zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży jest rola Kościoła jako instytucji i księży, katechetów, którzy mają bezpośredni kontakt ze swoimi wychowankami.
I tutaj dotykamy tematu roli lekcji religii w szkole, czy jest ona potrzebna czy zbędna, jaki powinien być jej wymiar? Nowa Pani Minister Oświaty stawia sprawę jasno: "dwie godziny lekcji religii to jest przesada, bo mają tej religii dzieci więcej niż innych przedmiotów, moja propozycja będzie polegała na ograniczeniu lekcji religii do jednej godziny płatnej z budżetu. Doprowadzenia do tego, żeby ona była na pierwszej lub ostatniej lekcji i żeby oceny z religii nie były liczone do średniej na świadectwach i w ogóle nie pojawiały się na świadectwach” .
Uważam, że spłycanie tematu roli religii w szkole do argumentów przestawionych przez Panią Minister jest kompletnym nieporozumieniem. Jeżeli coś nie funkcjonuje idealnie lub jest do poprawy, to się poprawia, a nie niszczy. Ale sprawy idą w złym kierunku, w chwili obecnej w prawie 1500 szkołach nie ma już religii, jeszcze czarniejszy scenariusz rysuje gdański Kurator, który prognozuje, że za chwilę liczba uczniów, którzy uczęszczają na religię może być zerowa. Ale życie nie znosi próżni, „Tęczowe Piątki to inicjatywa samej młodzieży i należy jej dać swobodę wypowiedzi, bo aż 70 proc. młodych ludzi, zwłaszcza w szkołach ponadpodstawowych, ma poczucie zerowej sprawczości na otaczający świat”- mówi Grzegorz Kryger, nowy pomorski kurator oświaty. Nic dodać nic ująć!
Rola Państwa w Ochronie Dzieci wydaje się być ściśle powiązana z rolą jaką pełnią instytucje państwowe. Ochrona zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży to zadanie, które wymaga zaangażowania całego społeczeństwa, a w szczególności instytucji państwowych. Rolą państwa powinno być zapewnienie finansowania określonych działań, wyznaczanie kierunków, monitorowanie. Aktywna rola państwa i jego instytucji w zapobieganiu próbom samobójczym wśród dzieci i młodzieży jest niezwykle ważna. Przedszkola, szkoły i poradnie stanowią trójpoziomowy system wsparcia, który może efektywnie wspomagać dzieci i rodziny w kryzysie. Dzięki współpracy i odpowiedniemu szkoleniu personelu, programom prewencyjnym i edukacyjnym oraz dostępu do profesjonalnego wsparcia, można skutecznie identyfikować i redukować ryzyko zachowań autoagresywnych wśród najmłodszych.
Rodzina, szkoła, wiara i instytucje państwowe to krąg ochronny, który powinien ochronić dziecko czy dorastającą młodzież przed problemami, których sami nie potrafią rozwiązać. Na ile on jest szczelny mówią statystyki przedstawione w dwóch pierwszy felietonach. Na podsumowanie całości zapraszam do kolejnego felietonu.
Wiesław Kudyba